پرونده الکترونیکی سلامت، راهکار مناسب برای نظام بهداشتی کشور

سامانه آنلاین پرونده الکترونیک سلامت یکی از جدیدترین امکاناتی است که در حوزه سلامت کشور رونمایی و پیاده سازی شده است. این سامانه که با نام سامانه خودمراقبتی از طریق تلفن همراه نیز یاد می شود ، دارای امکانات متنوع و مفیدی می باشد. به وسیله ی این سامانه مردم می توانند از طریق تلفن همراه به پرونده سلامت دسترسی یابند و اطلاعات روزانه سلامت خود را درباره تغذیه ، قندخون، وزن، فشارخون، سابقه فامیلی و غیره در پرونده الکترونیک سلامت تکمیل کنند. طرزکار پرونده الکترونیک سلامت: طرز کار این سامانه به این صورت است که : برای ایمنی اطلاعات به افراد کد شناسه اختصاصی داده می شود و در این صورت با دریافت کد اختصاصی روی موبایل خود می توانند به اطلاعات پرونده الکترونیک سلامت خودشان دسترسی داشته باشند و هیچ کس نمی تواند به اطلاعات پرونده الکترونیک سلامت دیگری دسترسی داشته باشد. در عین حال فرد در هر جای کشور که به پزشک مراجعه کند می تواند اطلاعات پرونده سلامت خود را ارائه دهد. ه گزارش خبرگزاری شمیم سلامتی مسئولان وزارت بهداشت پیش از این اعلام کرده اند که برای بیش از ۷۰ میلیون ایرانی پرونده الکترونیک سلامت تشکیل شده و اطلاعات اولیه افراد در این پرونده ها ثبت شده است اما بسیاری از مردم به علت مراجعه نکردن به مراکز بهداشتی و درمانی از وجود این پرونده و خدمات مراقبتی آن که برای پیشگیری از بیماری های مختلف به خصوص بیماری های غیر واگیر مانند فشار خون، چاقی، دیابت، بیماری های قلبی و بیماری های محیطی و خانوادگی است، اطلاعی ندارند، به همین علت اطلاعات بسیاری از این پرونده ها همچنان ناقص است، ضمن اینکه هنوز ارتباط بین مراکز تشکیل دهنده پرونده سلامت با سایر مراکز بهداشتی و درمانی به طور کامل برقرار نشده است. هم چنین معاون بهداشت وزیر بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی در مصاحبه با خبرنگار شمیم سلامتی از راه اندازی سامانه خود مراقبتی از طریق سیستم اندروید تلفن همراه شهروندان از آبان امسال خبر داد و گفت: همه مردم می توانند از این طریق به اطلاعات پرونده الکترونیک سلامت خود دسترسی پیدا کنند. با راه اندازی این سامانه مردم می توانند از طریق تلفن همراه به پرونده سلامت دسترسی یابند و اطلاعات روزانه سلامت خود را درباره قندخون، وزن، فشارخون، سابقه فامیلی و غیره در پرونده الکترونیک سلامت تکمیل کنند. رئیسی ادامه داد: اکنون ۷۶ میلیون نفر وارد سامانه خودمراقبتی شده اند و و مراقبان سلامت آنها مشخص است، ممکن است افراد مراقب سلامت خود را نشناسند اما با مراجعه به مرکز درمانی، مراقب سلامت آنها معرفی می شود. وی تاکید کرد: در همین راستا، برنامه مهم وزارت بهداشت اجرای نظام ارجاع و پزشک خانواده است، در این برنامه هر سه هزار نفر جمعیت تحت پوشش یک مراقب سلامت قرار می گیرند. رئیسی گفت: مراقبان سلامت از طریق خرید خدمت با وزارت بهداشت مرتبط هستند. علیرضا رئیسی – معاون بهداشت وزیر بهداشت درباره وضعیت استقرار پرونده الکترونیک سلامت در نظام بهداشتی و درمانی کشور توضیح می‌دهد و می‌گوید: پرونده الکترونیک که در حال حاضر در کشور وجود دارد، شامل سامانه‌های متعدد حوزه بهداشت مانند سامانه سیب است. از نظر ما این سامانه کامل است اما نامش پرونده الکترونیک سلامت نیست. در این سامانه فقط اطلاعات بهداشتی فرد ثبت می‌شود. اطلاعات بیمارستان‌ها نیز در سامانه‌ای به نام HIS واردمی‌شود. بسیاری از داروخانه‌ها و آزمایشگاه ها نیز برای خود سامانه‌ ای جداگانه دارند. بخش خصوصی نیز به این سامانه دسترسی ندارد و به آن متصل نیست. معاون وزیربهداشت با تاکید بر اینکه این سامانه‌ها باید به یکدیگر وصل شوند، ادامه می‌دهد: در سطح یک ارائه خدمات مراقبت‌ های اولیه تلاش‌های زیادی صورت گرفته است. ازسال۹۴ تاکنون بیش از یک میلیارد خدمت در سامانه‌های بهداشت ثبت شده است. هرفردی که به مراکز بهداشت مراجعه می‌کند به‌طور متوسط ۱۵ خدمت دریافت می‌کند. در حال حاضر نام حدود ۷۳ میلیون نفر در سامانه‌های ما ثبت شده است. حدود۶۰ تا ۷۰ درصد آن ها نیز حداقل یک بار خدمت دریافت کرده‌اند. رئیسی با بیان اینکه در حوزه آی تی فعالیت‌های مربوط به پرونده الکترونیک سلامت به خوبی پیش می‌رود، اظهارمی‌کند: برای اجرای این برنامه به همکاری بین بخشی، از بیمه تا وزارت ارتباطات، اداره ثبت احوال، بیمارستان‌ها و بخش خصوصی نیاز داریم. باید به سمتی برویم که با کد ملی و بدون دفترچه بتوان از مراکز بهداشتی و درمانی خدمت دریافت کرد البته این روند زمان‌بر و پیچیده است. معاون وزیربهداشت درباره الزامات ایجاد پرونده الکترونیک سلامت می‌گوید: باید تلاش کنیم بخش خصوصی قانع و وادار شود که اطلاعات افراد را وارد سامانه کند علاوه بر آن لازم است زیرساخت، انگیزه و الزام آن فراهم شود. الزام آن در برنامه ششم توسعه آمده است. بیمه‌ها می‌توانند قوانینی وضع کنند که در صورت ورود این اطلاعات به سامانه توسط بخش خصوصی، برایشان پرداختی در نظر گرفته شود. در بستر پرونده الکترونیک می‌توان کنترل‌های زیادی بر ارائه خدمت در این حوزه انجام داد و از خطاها، ارایه خدمات تکراری و نیازهای القائی جلوگیری کرد. رئیسی اضافه می‌کند: برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع در دنیا بدون پرونده الکترونیک و با پرونده کاغذی انجام شده اما کار جلو رفته است. انگلیس تا ۱۰ سال بعد از اجرای پزشک خانواده از پرونده الکترونیک عقب ماند. درست است که این پرونده کار را تسهیل می‌کند، اما نمی‌تواند مانعی برای اجرای پزشک خانواده و نظام ارجاع باشد. گام‌های پزشکی خانواده به‌صورتی برنامه ریزی شده‌ است که به صورت موازی با راه‌اندازی پرونده الکترونیک سلامت جلو رود.